اینکه امروز جهان چشم انتظار ظهور منجی‌ای است که جهان را از بیداد ظلم و بی‌عدالتی نجات داده و عدل را در پهنه گیتی اقامه کند و آنچه ما درباره انتظار و وظایف منتظران و بایدهای عصر غیبت می‌دانیم بخش اعظمش مرهون تدبیر و دوراندیشی پیامبر(ص) است که نقشه راه آخرالزمان را ترسیم کردند و مهدویت را به عنوان افق روشن تاریخ برای ما به یادگار گذاشتند. در آستانه سالروز رحلت حضرت رسول(ص) و در گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین جواد جعفری، عضو خبرگان رهبری و محقق و مؤلف آثار مهدوی همچون «دیدار در عصر غیبت: از نفی تا اثبات» و «اشتراکات شیعه و اهل سنت در عقیده مهدویت» به گوشه‌ای از میراث مهدوی رسول خدا(ص) پرداخته‌ایم.
در سیره کلامی پیامبر ختمی مرتبت(ص) مهدویت و آخرالزمان چطور توصیف شده و این وصف و تصریح چه گره‌هایی را از ذهن بشریت در این باره باز می‌کند؟
یکی از نکات بسیار مهم درباره مهدویت و آخرالزمان این است که این آموزه توسط نبی مکرم اسلام به عنوان پیامبر خاتم(ص) و پایه‌گذار و مبلغ دین اسلام تبیین شده است یعنی حضرت رسول(ص) اصالت مهدویت و ریشه دار بودن آن در اسلام را به صورت روشن بیان می‌کنند و در ابعاد مختلف به مسأله آخرالزمان و مهدویت می‌پردازند و روایات نبوی در کتب متقدم مثل «کمال الدین» شیخ صدوق(ره) در بابی مشخص احادیث نبوی را ذکر کرده‌اند.
پیامبر(ص) در معرفی منجی آخرالزمان‌ایشان را به عنوان کسی که قرار است عدالت را برپا کند به ما می‌شناسانند همچنین است تصریح به اینکه از نسل حضرت زهرا(س) و نهمین فرزند از نسل امام حسین(ع) هستند و این معرفی نشان می‌دهد مهدویت از ابتدا در اسلام مشخص بوده و این برخلاف آن چیزی است که شبهه گران می‌گویند که شخص حضرت مهدی(عج) مشخص نبوده و ائمه(ع) بشارت کلی درباره منجی داده‌اند حضرت رسول(ص) به طور کامل فرزندشان مهدی(عج) را معرفی کرده‌اند و در کتاب‌هایی مثل «کافی» مرحوم کلینی امام مهدی(ع) به عنوان امام دوازدهم و فرزند امام عسکری(ع) معرفی می‌شوند و اینکه‌ایشان قائم آل رسول(ص) هستند.
آیا پیامبر(ص) درباره ویژگی‌ها و خصوصیات آخرالزمان هم تصریحاتی دارند که با آن‌ها بتوان راه را از بیراهه تشخیص داد؟
پیامبر(ص) به شرایط فرهنگی آخرالزمان فتنه‌ها و فسادهای آن زمان در روایات اشاره و تصریح دارند مثل منقلب و جابجا شدن ارزش‌ها (تبدیل ارزش به ضدارزش و بالعکس آن) مثل اینکه قبل از قیام جهانی امام مهدی(عج) چه اتفاقاتی رخ می‌دهد و این‌ها همه هشدار است برای جامعه اسلامی که مراقب باشند به چنین بلایایی مبتلا نشوند؛ یعنی این اتفاقات و فتنه‌ها در صورت هوشیاری جامعه اسلامی می‌تواند بروز نکند.
از مطالب مهم تصریح شده توسط پیامبر(ص) حتمیت قیام و ظهور منجی اسلام است چنان که در روایات متعدد تصریح شده اگر از عمر دنیا یک روز باقیمانده باشد خدا به قدری آن روز را طولانی می‌کند که فردی از نسل ایشان قیام و دنیا را پر از عدل و داد کند.
بنابر تصریح رسول خاتم(ص) مسأله ظهور منجی در اسلام، قطعی و حتمی است و شیعه و سنی احادیثی را در این باره از پیامبر(ص) نقل کرده‌اند. علاوه بر این، مشخصات سفیانی که دشمن اصلی امام زمان(عج) و تهدیدکننده حرم‌های شریفین در مکه و مدینه است و برخی ویژگی‌های یاران امام زمان(عج) مثل تعداد آن‌ها و تصریح به عدد ۳۱۳ و... نیز در احادیث نبوی آمده است و نشان می‌دهد مهدویت و منجی موعود(عج)، مسأله‌ای نیست که بتدریج شکل و پر و بال گرفته باشد بلکه پیامبر(ص) به عنوان مبلغ و تبیین‌گر اسلام، جزئیات بسیاری درباره امام مهدی(عج) و منجی آخرالزمان بیان کرده‌اند و این در منابع معتبر آمده است.
در حدیثی نقل شده از پیامبر(ص) است که هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلی مرده است، این به چه معنا است و چه افقی را پیش روی جامعه اسلامی می‌گشاید؟
یکی از روایات مهم نقل شده از پیامبر(ص) همین حدیث است که از امام عسکری(ع) پدر حضرت مهدی(عج) نیز درباره آن سؤال شده است. نایب دوم نقل می‌کند کسی این سؤال را از حضرت(ع) پرسید که آیا این سخن صحیح است و امام عسکری(ع) فرمودند: «این سخن حق است همان طور که روز و خورشید حق است» و آن را تأیید کردند و و بعد ازایشان درباره امام بعد از خودشان پرسیدند و امام عسکری(ع) درباره فرزند خود این حدیث را تطبیق دادند و این نشان می‌دهد مسأله امامت و شناخت امام زمان(عج) به قدری مهم است که اگر نباشد، انسان شناختی از اسلام ندارد و اسلام او ه وقت مرگ پذیرفته نمی‌شود! این حدیث نبوی اهمیت امامت را می‌رساند و اینکه انسان باید نسبت به شناخت امام خود تلاش کند برای همین هم مجموعه روایات ما درباره امام جامع و کامل است و جا دارد جوانان با این روایات آشنا شده و سعی کنند امام خود را بشناسند چنان که امام صادق(ع) فرمودند: «امام خود را بشناس که اگر چنین کنی اینکه امر حکومت ما اهل بیت(ع) زود باشد یا دیر به تو آسیبی نمی‌زند». بنابر آنچه از آموزه‌های نبی مکرم اسلام(ص) به دست می‌آید شناخت امام به شناخت حق و باطل کمک می‌کند و اینچنین انسان چه در عصر ظهور و چه در زمان غیبتِ امام، راه را از بیراهه تشخیص می‌دهد.
آیا رسول گرامی اسلام(ص) درباره غیبت امام زمان(عج) هم اشاره و پیشگویی دارند و نظر ایشان درباره بهره‌مندی از امام در زمان غیبت چیست؟
در روایتی از پیامبر(ص) است که وقتی خبر از منجی می‌دهند جابربن عبدالله از جا برخاسته و عرضه می‌دارد: آیا این منجی غیبتی خواهد داشت؟ و پیامبر(ص) سوگند خوردند: بله! چنین می‌شود سپس جناب جابر از چگونگی بهره‌مندی از امام در عصر غیبت سؤال می‌کند و رسول خدا(ص) در پاسخ می‌فرمایند: «مثل خورشید پشت ابر» یعنی مردم از ولایت و نور هدایت امام در عصر غیبت چنان بهره می‌برند که از نور و گرمای خورشیدِ پشت ابر.
این‌ها نشان می‌دهد پیامبر(ص) از ابتدا مردم را با غیبت امام مهدی(عج) آشنا کرده و بر انتظار فرج به عنوان بافضیلت‌ترین اعمال تأکید داشتند تا مردم انتظار را به عنوان زمینه‌سازی ظهور در خود ایجاد کنند. در روایات اهل سنت از نبی گرامی اسلام(ص) درباره زمینه‌سازی ظهور و زمینه سازان ظهور به کرات نقل شده یعنی کسانی که برای حق مبارزه می‌کنند تا امام مهدی(عج) قیام و ظهور کنند و تا آن زمان مبارزه حق و باطل ادامه دارد و در روایات تصریح شده که گروهی همیشه با جبهه باطل در جنگند و حضرت حجت(عج) در جمع آن‌ها ظهور می‌کنند و این بشارتی است برای مبارزان راه حق.
آمنه مستقیمی
نظر شما